Koronowo - miasto nad rzeką Brdą

Nazwa miasta pochodzi od łacińskiej nazwy klasztoru Corona Mariae oznaczającej po łacinie Korona Marii i związana jest z osobą Matki Boskiej. Pod zaborem pruskim miasto nosiło nazwę Polnisch Crone, którą notuje Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany w latach 1880-1902.

Historia Koronowa zaczyna się od przeniesienia z Byszewa konwentu cystersów i założenia w 1288 r. nowego klasztoru na terenach wsi Smejsze[3]. Kolejne akty lokacji miasta z 1359 r., a następnie z 1368 r., wystawione przez króla Kazimierza Wielkiego, doprowadziły w 1370 r. do założenia miasta[4]. Znaczące dla historii Polski było zwycięstwo w bitwie pod Koronowem wojsk polskich nad Krzyżakami, 10 października 1410 r., w rejonie wsi Wilcze – Łąsko Wielkie, upamiętnione 13-metrowej wysokości pomnikiem, wzniesionym u wylotu drogi z Koronowa w kierunku na Koszalin.

Podczas kolejnych wojen Królestwa Polskiego z zakonem krzyżackim Koronowo było kilkakrotnie niszczone. Rozwój miejscowości nastąpił z końcem XV w. w wyniku rozwoju handlu zbożem, drewnem oraz produkcją garncarską i browarnictwem. W 1563 r. opat Adam Mirkowski odnawia przywilej lokacyjny i funduje kościół oraz szpital Świętego Ducha. Od następnego stulecia rozpoczął się powolny upadek znaczenia miejscowości; w wyniku I rozbioru Polski w 1772 r. Koronowo zostało zagarnięte przez Prusy i znalazło się w zaborze pruskim[6]; w 1819 r. nastąpiła kasata zakonu, a miejscowość sekularyzowano; w 1832 r. rozebrano kościół i szpital Świętego Ducha.

W 1909 roku Koronowo uzyskuje połączenie kolejowe z Tucholą. W latach 1895-1969 komunikację z Bydgoszczą utrzymuje poprzez linię kolei wąskotorowej (obecnie pozostały nieliczne torowiska i mosty). W okresie przynależności do Prus działały w Koronowie organizacje polskie.

źródło: wikipedia.org

Zobacz również:
Strona internetowa miasta Koronowo